පසුගිය දවසක අපේ ඡායාරූප සංගමයෙ කට්ටිය නිවාඩු පාඩු වෙලාවක කැළණි පන්සලේ ඡායාරූප ටිකක් ගන්න කියල යන්න හිතුවා. ඉතින් එදා උදේ පාන්දර 6ට විතර අපි කැළණියට ගියා. ශිෂ්‍යයන් විදිහට අපි යන හින්දා අපේ ගුරුවරු මේ ගමන ගැන පන්සලේ ස්වාමින්වහන්සේලා දැනුවත් කරල අවසර ගන්න කියල අපිට කියල තිබ්බා.
මේ හේතුව හන්දා එදා පාන්දර කැළණිය පන්සලේ ලොකු හාමුදුරුවො බැහැදකින්න මමත් තව මිතුරෙකුත් පිටත්වුනා. අපිට මදකට කලින් එතනට ගිය වැඩිහිටියන් දෙදෙනෙකුත් තරුණ මහත්තයෙකුත් මංගල ඡායාරූප ගන්න අවසර ඉල්ලපු වෙලාවෙ ලොකු හාමුදුරුවො ඒක ප්‍රතික්ෂේප කලා.
ඊට පස්සෙ අපි. කලින් කෙරුණු කතාව ගැන ටිකක් තේරුණ හන්ද තරමක් චකිතයෙන් ගිහින් ලොකු හාමුදුරුවන්ට අපේ අවශ්‍යතාවය කිව්වා.
ලොකු හාමුදුරුවො ඊට පස්සෙ තමයි මංගල ඡායාරූප ගන්න කැළණි විහාරය නොදෙන්න හේතුවුන කතාව කිව්වෙ. ඒක හරිම සාධාරණ හේතුවක්. බෞද්ධයො විදිහට පන්සලක් කියන්නෙ බොහොම ගෞරවයෙන් සලකන්න ඕනෙ තැනක්. කැළණිය කියන්නෙ ඊටත් වඩා බෞද්ධයන්ට වැදගත් ස්ථානයක්.
වර්ථමානයේ ඡායාරූපකරනය පැත්තෙන් හිතනකොට කැළණිය කියන්නෙ පසුබිම සදහා මනරම් දසුන් මවන තැනක්. එතන හරියට රජ මාලිගාවක් වගෙයි. ඉතින් කාලයක් තිස්සෙ ඡායාරූප ශිල්පියො මංගල ඡායාරූප වලටත් කැළණි විහාරයෙ පසුබිම් යොදාගෙන තිබුණා. නමුත් අවාසනාවන්ත තත්ත්වය ඇතිවෙන්නෙ මෑත කාලයේ දියි. කැළණියේ වැදගත් කම නොදත් ඡායාරූප ශිල්පීන් ඉන්නවා කියන්නෙ බොහොම දුක්බර කාරණයක්. පසුගිය කාලෙ දිගින් දිගටම වෙච්ච සිදුවීම් බොහොම කණගාටුදායකයි කියලයි ලොකුහාමුදුරුවො අපිට පැවසුවෙ. ධාතු නිධන් කරපු දාගැබ‍ට පිටදීල බොහොම අනුරාගිකව ගත්ත ඡායාරූප ගැනත් උන්වහන්සේ අපිත් එක්ක කිවුවා. උන්වහන්සෙ පවසපු ආකාරයට එහෙම වෙච්ච පළවෙනි අවස්ථාව ඒක නෙවෙයි. ඉතින් බෞද්ධයන් ඉතා ආදරයෙන් වන්දනාමාන කරන ඒවගේ ස්ථානයක ගෞරවය කෙළෙසන විදිහට හැසිරෙන එක ඡායාරූප ශිල්පයටත් කරන අගෞරවයක්.
ලොකු හාමුදුරුවො අවසාන වශයෙන් අපිට පැවසුවෙ ඡායාරූප ගැනිම යනු හුදෙක් කැමරාවට මුහුණ දීම පමණක් නොවේ කියන පණිවිඩය ඡායාරූපකරනයෙ නියුතු පරම්පරාවට දන්වන්න කියල.
